توان تبیین کنندگی سازه های تئوری فرانظری از فعالیت فیزیکی بیماران مبتلا به دیابت شهرستان خرم آباد

زمینه و هدف: شیوه زندگی کم تحرک و راکد به عنوان یکی از مهمترین فاکتورهای قابل تعدیل بیماری دیابت شناخته می‏شود، در حالی که سطح فعالیت بدنی بیماران دیابتی مطلوب نیست. این مطالعه با هدف تعیین توان تبیین کنندگی تئوری فرانظری فعالیت فیزیکی در بیماران مبتلا به دیابت انجام شد. روش کار: این مطالعه از نوع مقطعی می‏باشد که جامعه آماری آن شامل بیماران دیابت نوع 2 در شهرستان خرم آباد بودند و به روش نمونه گیری آسان تعداد 393 نفر از آنان انتخاب و وارد مطالعه گردیدند. داده ها از طریق پرسشنامه 5 قسمتی جمع آوری و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-18 و آزمون‏های ضریب همبستگی پیرسون، آزمون کای‌دو، تی مستقل و آزمون آنالیز واریانس و رگرسیون خطی چندگانه تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: در این مطالعه اکثریت شرکت کنندگان (9/48%، 192 نفر) در مرحله پیش تفکر و تنها 15درصد افراد در مرحله نگهداری و 6/6 درصد در مرحله عمل بودند. تفاوت معنی داری از نظر مراحل تغییر رفتار در بین افراد با سطوح تحصیلاتی مختلف دیده شد. میانگین ورزش در روز در گروه نگهداری بطور معنی داری بیشتر از بقیه گروه ‏ها بود و ارتباط معنی‏دار معکوسی بین میانگین ورزش در روز با منافع درک شده و ارتباط مستقیم معنی داری با فرایندهای تغییر، خودکارآمدی و تعادل تصمیم گیری وجود داشت. آزمون رگرسیون چندگانه خطی نشان داد که 8/33 درصد واریانس میانگین مدت ورزش در روز با سازه های مورد مطالعه قابل تبیین و پیشگویی می‏باشد. نتیجه گیری: تئوری مراحل تغییر رفتار توان پیشگویی کنندگی مناسبی از سطح فعالیت بدنی در بیماران دیابتی داشت. توجه به سازه های این تئوری در ارتقاء فعالیت بدنی و ارائه آموزش های مربوط در انجمن های بیماران دیابتی و مراکز درمانی توصیه می شود.